Alessandro, Legato Pontificio, stabilisce le condizioni della pace tra Ubaldo giudice di Gallura e di Torres, e Pietro II giudice di Arborea.
(1237, 2 aprile).
Dal Muratori, Antiq. Ital., Tom. VI. Dissert. LXXI.
In nomine Domini nostri Iesu Christi. Hoc est exemplum etc.
In nomine Domini. Amen. Anno Domini millesimo ducentesimo trigesimo septimo, indictione XI. tempore domini Gregorii IX Papae anno XI. secunda die exeunte mensis aprilis. Pateat omnibus manifeste, quod Magister Alexander Capellanus domini Papae, Apostolicae Sedis Legatus, tam ex officio legationis sibi commissae, quam ex compromissione in eum facta, praecepit domino Hubaldo Iudici Gallurensi et Turritano et domino Petro Iudici Arboreae, sub debito praestiti iuramenti. Primo videlicet illius, quod praestiterunt ei de parendo omnibus mandatis domini Papae et dicti Legati generaliter, pure, et sine conditione aliqua; et alterius iuramenti, scilicet quod prestiterunt ei, in quo promiserunt observare, et a suis subditis facere observari quidquid de controversiis sive litibus, quae inter eos vertebantur, duceret ipse arbitrandum vel statuendum: quod iidem iudices ulterius firmam et perpetuam pacem inter se habebunt, et firmiter eam observabunt, et facient a suis subditis inviolabiliter observari. Et praecepit iudici Hubaldo, ut iuvet iudicem Petrum contra omnem hominem, excepto Romano Pontifice, et defendat eum, et terram iudicatus Arboreae cum persona sua et rebus et tota fortia sua, et toto posse suo. Et simili modo praecepit iudici Petro, ut iuvet iudicem Hubaldum contra omnem hominem, excepto Romano Pontifice: et defendat eum, et terram ipsius, videlicet iudicatum Gallurensem et Turritanum, in persona et rebus suis, et cum tota fortia sua, et toto posse suo. Insuper praecepit idem Legatus, ut si quae furtiva vel ablata de bonis iudicatus Arboreae in iudicatu Turritano inventa fuerint, postquam fuerit cognitum vel probatum, ipse iudex Turritanus reddere, vel facere reddi teneatur. Et hoc idem praecepit iudici Petro Arboreae, scilicet ut quaecumque furtiva vel ablata de bonis iudicatus Turritani vel Gallurensis in iudicatu Arborensi inventa fuerint, postquam fuerit cognitum vel probatum, ipse iudex Arborensis reddere vel facere reddi teneatur. Quae omnia ambo acceptaverunt, et rata habuerunt, et per omnia adimplere promiserunt, sub poena superius apposita, videlicet duodecim millium marcarum argenti. Cuius poenae medietas parti promissa servanti, reliqua vero ad Romanam Ecclesiam devolvatur.
Actum in confinio iudicatus Turritani et Arboreae coram subscriptis testibus, videlicet Episcopo Empuriensi etc. ut supra; et aliis multis clericis et laicis, in loco qui dicitur Lucentina.
Ego Gregorius, sacrosanctae etc.
Et ego Nicolaus Ferentinus etc.