Il re di Aragona scrive al Governatore di Sardegna, che eseguisca immediatamente gli ordini già dati nel 1347 e ripetuti nel 1349, per la restituzione di alcune case esistenti presso il porto di Cagliari, che il comune di Pisa avea dato con altre terre e possessioni ai custodi del ponte nuovo di Ex-pino per la conservazione del medesimo, le quali erano state, ed erano anche allora indebitamente occupate dagli ufficiali Regii; e perché al tempo istesso li detti custodi fossero rifatti dei danni, ch’essi asserivano aver sofferto per causa di tale indebita occupazione, e riclamavano a ragione di cinquanta fiorini d’oro all’anno.
(1353, 14 febbraio).
Dall’Archivio delle Riformagioni di Firenze, classe, distinz., tom. e num. sudd.
Petrus Dei gratia Rex Aragone Valentie Maioricarum Sardinee, et Corsice Comesque Barchinone Rossilionis et Ceritanee. Dilecto nostro Gubernatori Sardinee presenti et qui pro tempore fuerit salutem et dilectionem. Meminimus vobis dudum scripsisse per binas nostras licteras in hunc modum. Petrus Dei gratia Rex Aragone etc. dilecto nostro regenti officium gubernactionis Sardinee presenti aut qui pro tempore fuerit, salutem etc. Nuper vobis scripsisse seu subscripta mandata direxisse recolimus in hiis verbis. Petrus Dei gratia Rex Aragone etc. Dilecto nostro regenti officium gubernactionis Sardinee presenti aut qui pro tempore fuerit salutem etc. In nostra comparens presentia nobilis et dilectus noster Iacobus de Hericiis ambaxiator comunis Pisarum humiliter intimavit, quod licet ponterii temporum preteritorum pontis novi de ex pino, ex donactione in dotem eiidem ponti inde facta per ipsum comune de diversis possessionibus atque terris tenuerint et pacifice possiderint omnes domos quas dictum comune habebat prope portam castri Callari, ac pro eis pensiones receperint suo juri, nonnulli tamen subditi nostri occuparunt ut asseritur domos predictas et occupatas tenent in ipsorum ponteriorum qui propterea in quinquaginta florenos auri et ultra pro quolibet anno dampnificati dicuntur preiudicium et non modicum nocumentum. Quare nobis prelibatus ambaxiator cum instantia postulavit ut super hiis providere dignaremur de remedio concedenti; Nos vero supplicactionem huiusmodi annuentes benigne, vobis dicimus et districte precipiendo mandamus, quatenus vocatis illis quorum interest, vobis constito de predictis faciatis fieri debitam dictarum domorum restituctionem, cum restituctione dampni dati ponteriis supradictis ut iuris fuerit et etiam ractionis, procedendo in hiis breviter summarie et debite sine strepitu judicii et figura. Datum Barchinone quarto idus decembris anno Domini millesimo trecentesimo quadragesimo septimo. Nunc autem ante nostre magestatis presentiam constituti nobilis et dilectus consiliarius noster Iohannes de Hericiis decretorum doctor et Francischus Merolla ambaxiatores honorabilis comunis pisarum ad nos ex subscriptis causis et aliis destinati humili supplicactione monstraverunt quod licet vobis vel aliquibus ex vobis preinserta mandata fuerint presentata, fueritisque cum instantia requisiti ut ea exequeremini cum effectu, vos tamen aut aliqui vestrum hoc facere contemptibiliter distulistis pariter et differtis, de quo si ita sit non modicum admirantes vobis et vestrum singulis sub incursu ire et indignactionis nostre precipimus et mandamus, quatenus omnia et singula in preinserta lictera contenta juxta sue originalis seriem pleniorem exequamini, et effectualiter impleatis et contra ea venire in aliquo non temptetis vel per alios permictatis quomodolibet attemptari habendo vos taliter super eis quod dictum comune aut districtuales ipsius ex hac causa de vobis iuste conquerendi materiam non assumant, alioquin pro culpa si quam commiseritis in premissis vos in personis et bonis acriter puniremus. Datum Valentie kalendas decembris anno Domini millesimo trecentesimo quadragesimo nono. Sane cum nunc per nobiles dilectos Iohannem de Hericiis consiliarium nostrum predictum et Iohannem Buzaccharini militem nuntios sive ambaxiatores per dictum comune pro hiis et aliis factis et negotiis ad nostram presentiam noviter destinatos coram nobis expositum fuerit conquerendo quod vos vel vestrum aliqui mandata nostra superinserta improvide spernendo, quamquam fueritis pluries et instantissime requisiti ut ipsa exequeremini et ad effectum debitum duceretis; id in nostri dedecus et contemptum tamquam in reprobum sensum dati facere minime curavistis, ex quibus admiractionis causam si est ita assumpsimus vehementem; quo circa ad ipsorum nuntiorum supplicactionem propterea nobis factam, vobis et vestrum cuilibet iterato dicimus et districte precipiendo mandamus sub pena nostre gratie et mercedis, quatenus si iram et indignactionem nostram cupitis evitare, mandata nostra preinserta per omnia compleatis et effectui perducatis, omnibus dilactionibus et exceptionibus frivolis postpositis et semotis, prout in dictis licteris est vobis traditum in mandatis nec contra in eisdem expressata venire aut aliquid facere presumatis vel permictatis a quocumque aliquid premissis contrarium attemptari, cum nobis plurimum displiceret; sic in hiis vos habere curando, quod admodo pro parte dicti comunis, vel districtualium suorum non videamus aliquem ractione premissorum in nostri presentiam contra iustitiam conquerentem, nec propterea vobis nos opporteat scribere iterato; alias scire vos volumus pro constanti quod contra vos et bona vestra et cuiuslibet vestrum sic fortiter et acriter tamquam mandatorum nostrorum transgressores procedemus, quod vobis cedet ad penam et ceteris ad exemplum, vosque merito penitebit quia circa predicta exequenda cum ea qua decet diligentia non vacastis. Datum Valentie decima quarta die februarii anno a nactivitate Domini millesimo trecentesimo quinquagesimo tertio; – Ex auctoritate regia. –