XXXIX.

Il Re Don Giacopo II di Aragona concede molti privilegi, dritti ed esenzioni agli abitanti del castello di Cagliari, determina i confini di quest’ultimo, e dei suoi sobborghi, l’estensione del suo territorio, le ville, e i luoghi tutti nel medesimo compresi; e perché possa maggiormente, e più prontamente popolarsi, ordina che gli abitanti del comune di Bonaria si trasferiscano a detto castello, e vi fissino il loro domicilio, e dà in coerenza gli opportuni provvedimenti; concedendo altresì varie franchigie per attirarvi ad abitarlo i Catalani, e gli Aragonesi.

(1327, 25 agosto).

Dall’Archivio ant. della Città di Cagliari.

In nomine Sanctae, ac Individuae Trinitatis. Pateat universis, quod Nos Iacobus Dei gratia Rex Aragonum, Valentiae, Sardiniae, et Corsicae, ac Comes Barchinonae, considerantes quod gloriosa culminis regalis potentia, tanto magis extollitur, quanto eius solium maioribus, et pluribus civitatibus, castris, et villis egregiis et insignibus cernitur circumfultum, et si regalis solicitudinis cura, hac consideratione ducta ad civitates, castra, et villas iam populatas, ut felix augmentum suscipiant decoranda suae mentis etiam dirigit intuitum, nonminus debet intendere circa conservationem, et melioramentum illorum locorum, quae populatione carent, cum ea velut reditibus egentia difficilius suscipiant incrementum: animadvertentes igitur qualiter Castrum Caralis in insula Sardiniae constitutum, quod acquisitione insulae nostrae Sardiniae peracta feliciter per Dei gratiam ad nostrum pervenit dominium de novo populandum est gentibus nostris Catalanis, et Aragonensibus pro tutiore statu eiusdem, et per consequens totius praedictae insulae, cuius profecto castrum ipsius fundamentum fore dignoscitur, atque caput, ea propter ad augmentum vestrum, statumque securum castri eiusdem vehementius aspirantes, ipsum, eiusque incolas subscriptis privilegiis, statutis, consuetudinibus, atque gratiis providimus ex regali munificentia decorandum, interveniente ad haec omnia subscripta expresso assensu consiliariorum, et juratorum, ac totius universitatis castri, et villae de Bonayre, cuius assensum his necessarium esse putamus, cum plura ex infrascriptis concessis per Nos nunc Castro Calaris, et eius populis, ac appendicijs, et universitati ipsorum iam essent per nos concessa ex privilegio nostro dicto castro, et villae de Bonayre, et universitati ipsius, de quo quidem assensu universitatis hominum de Bonayre constat per instrumenta confecta super pactis initis inter dilectum Bernardum Deboxados admirantum nostrum, et gubernatorem Sardiniae, et Corsicae regni nomine nostro, et incliti Infantis Alfonsi primogeniti nostri legitimi ex parte una, et consiliarios iuratos, ac universitatem castri, et villae de Bonayre ex altera, in et super translatione, quae debet, quamque volumus fieri de habitatoribus de Bonayre ad dictum Castrum Calaris, et per litteras universitatis de Bonayre per eius speciales nuncios praesentatas. In primis itaque ut pacta ipsa debitum sortiantur effectum, et dictum Castrum Calaris conservetur feliciter, et continuum, ac copiosum suscipiat incrementum, et gentes undique ad illud libentius confluant pro populando, et habitando ibidem cum praesenti privilegio valido, et in aeternum roboris efficatiam obtenturo per nos, et nostros statuimus, et ordinamus, atque concedimus vobis universis, et singulis incolis dicti castri praesentibus, et futuris; et omnibus ijs qui ad dictum castrum venerint populandum, et posteritati vestrae, et ipsorum, quod ullo unquam tempore castrum praedictum depopuletur vel deferatur, nec eius populatio mutetur, vel ad locum alium transferatur, insuper interveniente, ut praedicitur assensu consiliariorum, et universitatis castri, et villae de Bonayre. Assignamus, damus, et limitamus perpetuo pro termino castro jam dicto Calaris videlicet versus villam Decimi, usque ad villam ipsam Decimi exclusivè, inclusivè verò damus dicto castro pro termino, loca, vel villas quae sequuntur, videlicet Sancta Gilla Pirri, Sovetrano, Pauli Palma, Selargio, Quarto, toto Quarto josso, Quarto Donito, Cepolla, cum capite de S. Elia, nec non terminos eorumdem locorum, et etiam castrum, et villam de Bonayre, et alia castra, loca, et casalia infra hos limites constituta, et intus mare centum millaria, salvo tamen, et nobis, ac nostris semper, et in omnibus retento iure portus, et aliarum regaliarum nostrarum, retento etiam, quod illa loca ex praedictis concessis pro termino dicti castri, quae alicui, seu alij quibus erant donata tempore dicti privilegii per nos indulti castro, et villae de Bonayre, quod fuit datum Tirasone kalendas augusti anno Domini millesimo tercentesimo vigesimo quinto remaneant loca per se terminata secundum antiquos, quos habuerunt terminos, sed sint infra terminum castri eiusdem, itaque ea jura quae jure terminum habebat ex concessione nostra praedicta, dictum castrum, et villa de Bonayre, ac eius universitas, habeant dictum castrum Calaris, et eius universitas, et non ultra, nec aliter, nisi pro ut habebat dicta universitas de Bonayre, in quo quidem termino dicto castro Calari designato habeatis ademprivia venationum, pascuorum, nemorum erbagiorum, aquarum, et omnia sicut universitati de Bonayre ex dicto privilegio competebant, et non aliter exceptis dictis locis terminatis tunc jam donatis, habeatis etiam in tota insula Sardiniae ademprivia, illa quae ibi habent cives, et habitatores civitatum, et villarum insulae Sardiniae supra dictae. Concedimus etiam, et ordinamus perpetuo, quod in dicto castro sint modo dicto quinque consiliarii, et quinquaginta, vel centum iurati, qui tractent, procurent, et ordinent negotia dicti castri, et omnium villarum, et populorum, quae nunc sunt, vel pro tempore fuerint, et erunt in faldis, sivè appendiciis dicti castri, et alia faciant, quae consiliarii, et iurati civitatis Barchinone facere possunt, et debent iuxta privilegia eidem civitati indulta, aut consuetudines civitatis eiusdem inscriptis redactas, et eligantur dicti consiliarii, et iurati die Beati Andreae per proceres dicti castri, et villarum, ac populorum praedictorum sub forma, qua in dicta civitate Barchinone eligi sunt consueti: caeterum ut grandem affectionem, quam ad dictum castrum Callaris gerimus, producamus manifestissimè in apertum praesentis privilegii serie concedimus, conferimus, et donamus perpetuo, ex certa scientia, et ex Regiae liberalitatis nostrae gratia vobis universis, et singulis habitatoribus dicti castri, et villarum, ac populorum, quae sunt, vel fuerint, et erunt in faldis, et appendiciis castri eiusdem, et omnibus ijs quae in dicto castro, et in villis, et populis quae sunt, vel erunt, et in faldis, et appendiciis eiusdem populaverint in futurum, et successoribus vestris per saecula cuncta, omnes, et singulas libertates, franquitates, et imunitates, et privilegia, ac etiam consuetudines dictae civitatis nostrae Barchinone, quae sunt in scriptis redactae, ipsum castrum, nec non villas, et populos eius predictos, ac vos habitantes, et habitaturos, in eis ipsis libertatibus, franquitatibus, et immunitatibus, privilegiis, et scriptis consuetudinibus insignitos, et liberaliter decorantes, sed etiam de quo in dictis privilegiis et scriptis consuetudinibus Barchinone fit mentio de universitate civitatis Barchinone, intelligatur de universitate castri Callaris, et villarum, ac populorum in faldis, et appendiciis eius factorum, et fiendorum, et ubi de vicario, et baiulo Barchinone, intelligatur de vicario, et baiulo Calaris, et villarum, ac populorum, appendiciorum eiusdem. Concedimus etiam vobis, et vestris perpetuo, quod non teneamini facere exercitium, sivè cavalcatam, neque Nos, vel nostri eum, vel eam vobis, vel vestris possimus inducere, nec pro redemptione exercitus, vel cavalcata aliquid exigere, seu habere: concedimus etiam vobis et vestris perpetuo, quod omnia hospitia, et prata, quae dabuntur, vel assignabuntur populatoribus dicti castri, et villarum, sive populorum, quae sunt, vel de caetero fient in faldis et appendicijs castri praedicti concedantur, dentur, et assignantur franca, et libera, et sine alicuius census praestatione, et absque laudimio, et fatica, et quavis alia servitute, et quod etiam si aliqua hospitia, vel prata in dicto castro, villis, vel populis apendiciorum eius jam dictis, jam data sunt, vel concessa in emphiteosim, vel ad censum, aut sub aliqua servitute, illa omnia ex nunc sint franca, et libera, nec habentes ea ad censum, vel servitutem aliquam pro ipsis praestanda modo aliquo teneantur: concedimus etiam vobis, et vestris perpetuo, quod omnes terras, et posessiones, quae pro parte curiae nostrae dabuntur, et assignabuntur, vel jam sint datae, et assignatae populatoribus castri Callaris, et villarum, aut populatoribus ejus appendiciorum, dentur, et jam datae censeantur franquae ad decimam partem fructuum tantum, absque laudimio, et fatica: concedimus etiam vobis, et vestris perpetuo, quod habeatis quartiam cum qua frumentum, ordeum, et omnia blada intus dictum castrum Calaris, et  non alibi mensurentur, et sit una tantum, ad formam, sivè mensuram quartiae ordei Barchinone, quae quidem quartia sit franca quantum ad habitatores dictorum castri, et villarum, et populorum appenditiorum eiusdem, praesentes pariter, et futuros, pro ut est in Barchinone, quoad cives eiusdem, et alii solvant nobis, et nostris drictum ius mensure, tritici, pro ut in dicta civitate Barchinone solvitur: concedimus etiam vobis, et vestris perpetuo, quod habeatis nundinas sive ferias semel, aut bis in anno his tempore, seu temporibus, quibus vos duxeritis ordinandum, et duret quaelibet earum per quindecim dies, et venientes ad ipsas nundinas sint securi in veniendo, stando, et redeundo juxta privilegium Barchinone: concedimus etiam vobis, et vestris perpetuo, quod si vos, aut aliqui ex vobis, aut vestris emeritis terras, seu possessiones a Sardis nostris fidelibus in aliquibus civitatibus, villis, aut locis nostris dictae insulae, non teneamini pro ipsis terris, seu possessionibus aliquam servitutem nobis prestare, nisi tantum censum, sivè jus, quem, vel quod ipsi Sardi nobis pro ipsis terris, seu posessionibus exsolvebant, ac etiam de ipso censu, seu jure sitis franchi per sex annos a die, qua ipsam emptionem feceritis in antea continue subsequentes: concedimus etiam vobis, et vestris perpetuo, et etiam ordinamus, quod aliqui habitatores dicti castri, et villarum, sive populorum, appendiciorum ipsius, seu alii quicumque obtinentes nunc, vel in posterum obtinebunt titulo emptionis, vel donationis hospitia, sivè patua in dictis castro, villis, et populis non possint conveniri super praedictis hospitijs, sivè patuis pro debitis, seu quibus suis contractibus, sivè negotijs illorum, quorum dicta fuerint hospitia, sive patua nisi ipsa hospitia, sive patua essent pro ipsis debitis specialiter obligata, et in hoc casu possit fieri exequtio de eisdem pro quantitate, quam patua ipsa, sive hospitia tempore obligationis valebant: concedimus etiam, statuimus, et ordinamus perpetuo, quod deinde non obstante usu contrario omnia mercimonia, et res quae per mare portabuntur ad dictum Castrum Callaris, et Villas, seu populos jam dictos, et inde extrahentur, carricari, et discarricari habeant per mercatores, et dominos ipsorum mercimoniorum, et rerum, et non per Patronos, sivè ductores vassalorum; denique concedimus vobis et vestris perpetuo, quod deinceps nunquam possimus Nos, vel Successores nostri concedere officia aliqua contraria, vel repugnantia, directè, vel indirectè, privilegijs, franquitatibus, libertatibus, imunitatibus, ac consuetudinibus scriptis superius vobis concessis, imò si aliqua officia concessa fuerint contra praedicta ad voluntatem, seu ad tempus, post obitum illorum, quibus ad vitam concessa sunt, aut lapso tempore illorum, qui ad tempus illa habent, ipsa cessent officia, nec unquam contra privilegia, aut consuetudines scriptas jam dictas revocare valeant, seu reduci: illa autem quae ad ipsum concessa sunt, non intendimus revocare, et praedicta omnia, et singula intelligimus fore concessa, salvo jure consulatus, quae Universitati civitatis Barchinone in Sardiniam concessimus, pro ut in privilegio ibidem confecto plenius continetur, cui non intendimus per praemissa in aliquo derogare: caeterum quod inter Gubernatorem generalem regni praedicti pro nobis, et pro dicto Infante Alfonso primogenito nostro legitimo ex parte una, et consiliarios, ac universitatem castri, et villae de Bonayre ex altera ità concordatum, actum, et conditum, et per dictos consiliarios, et universitatem de Bonayre concessum extitit, ut praedicitur, statuimus, et volumus, quod ab hac die in antea perpetuo mercimonia vitualium, et quarumcumque aliarum rerum, tam per mare, quam per terram deferenda, discarricentur, ponantur, vendantur, et expediantur in castro Callaris, et non in castro, vel villa de Bonayre, aut alibi pro ut fiebat ante adventum dicti Infantis ad insulam antedictam, quodque dicti consiliarij, et universitas de Bonayre transferant, et transferre teneantur cum effectu eorum domicilia res, et merces in castrum Calaris supradictum moraturi, et residentiam facturi in eo, quodque consiliarij, et iurati Calari praesentes, et futuri utantur officio consiliariae, et vicariae, tam in castro Callaris, et villis, aut populis appendiciorum suorum, quam in castro de Bonayre omni differentia postposita, sicut consiliarij et iurati Barchinone offitio ipso uti consueverunt, et debent: statuimus etiam, et ordinamus, quod ad hoc ex eodem pacto tenemur quod quicumque Catalanis, et Aragonensibus habetis hospitia in castro, et villa de Bonayre pro revelatione damni, quod ex hniusmodi translatione sibi iminent habeant hospitium in castro Calari pro praetio ad quod estimatum est, per estimatores ad hoc deputatos, itaquod unusquisque sit habeat bonum hospitium, et idoneum in Bonayre habeat hospitium bonum, et idoneum in castro Calari, ille vero qui habet plura hospitia in Bonayre habeat totidem hospitia similis valoris in loco de Stampax, computato, et incluso illo hospitio, quod pro praetio dictae extimationis habuit in castro Calari supra dicto, quae quidem franca, et libera habeant, sicut habent dicta hospitia de Bonayre, habeant etiam, et habere possint patua in popula quae noviter fit in Lapola, sive portu dicti castri Callari, volentes, et concedentes licèt aliter inter gubernatorem praedictum, et dictos habitatores de Bonayre esset conventum, videlicet de certis censu, et intrata praestandis pro dicti pactis, et laudimio, ac fatica retentis in eis, tamen ex uberioris dono gratiae, ut popula ipsa uberius utriusque recipiat incrementum, patua ipsa habeant, tam ipsi, quam vos omnes, et singuli populatores ipsius populae praesentes, et futuri, nemine excepto, franca, libera ab omni censu intrata, laudimio, et fatica, et à quavis alia servitute. Volumus insuper, et statuimus, quod illis qui magna, et bona hospitia in Bonayre habent magna patua in dicta popula tribuantur, illi verò qui modica habent hospitia in Bonayre, modica patua habeant in dicta popula supradicta: minus vero patuum, quod ibi assignabit, sit trium cannarum ad cannam Montis ipsi in latitudine, et quinque cannarum in longitudine, et dictae quantitatis, nec maiora ipsa, volumus assignari: praedictam vero franquitatem, patuorum populae jam dictae de Lapola sub tali conditione indulgemus, et concedimus, quod vos omnes habitatores castri Calari, et omnium villarum, vel popularum quae in faldis, vel appendiciis dicti castri sunt, vel de caetero fuerint, teneamini ad sumptus vestras construhere, vel construhi facere muros, et valla populae novae praedictae, videlicet dictos muros in ea latitudine, et altitudine, et cum illis operibus, et valla praedicta in illa latitudine, et profunditate in quibus, et cum quibus consiliarij, et iurati dicti castri Calari noverint expedire, ipsosquè muros, et valla teneamini perpetuo condirectas, et condirecta tenere, statuentes, et concedentes vobis quod pro conservandis muris, et vallis praedictis, et alijs operibus publicis necessarijs populae supradictae, nec non pro suportatione expensarum comunium universitatis, castri villarum, et popularum praedictarum possitis ordinare ponere, et facere, in castro, villis, et populis ipsis, et in porta Calari impositionem super mercibus victualibus, et aliis rebus, de quibus dictis consiliarijs, et iuratis videbitur, in illis quantitatibus, et per illum modum in quibus, et per quem praedicti consiliarij, et iurati Calari melius, et utilius moverint faciendum cum voluntate tamen gubernatoris regni Sardiniae, et Corsicae eiusque assensu, et authoritate, qui ordinationi impositionis ipsius intersit per eum coram eo, de assensu, et voluntate ipsius ordinata sint, eidem authoritatem prebeat, eamque faciat observari, quae quidem impositio duret tantum, quantum dicti consiliarii, et iurati ipsam minuere, vel mitigare, aut eam tollere, et irritare possint ad libitum, absque licentia, vel obstaculo nostri, vel gubernatoris praedicti, sivè alterius cuiuscumque; ipsam etiam postquam irritaverint, possint iterum, et quoties voluerint ordinare, et ponere de consensu tamen, et voluntate gubernatoris Sardiniae, qui ordinationi eius semper debeat interesse eius authoritate similiter interveniente: Possint etiam dicti consiliarij, et iurati ad colectam, et administrationem impositionis jam dictae, quos voluerint ordinare, ipsosque idem removere quoties voluerint, et alios subrogare, vel si hoc maluerint in possessionem simul, vel distinctè vendere in encanto publico, et ad illa tempora, de quibus eis videbitur, et pro illis pretijs, quae idem potuerunt reperire, neque de his quae ex praedicta impositione, vel eius praetijs exierint, vel provenerint, aut ex his quae dicti consiliarij expenderint in operibus, et aliis pradictis teneantur dicti consiliarij computare cum dicto gubernatore, vel quocumque alio, pro nobis vel nostris, neque idem quidquam manifestare, nisi dumtaxat primo futuris successoribus suis in officio consiliariae praedictae, nec primo futuri etiam nisi alijs post eius insequenti anno futuris consiliarijs, et sic de anno in annum quamdiu duraverit impositio supradicta, neque Nos, vel dictus gubernator, aut alius pro nobis possimus nos inde intromittere ullo modo. Insuper ad humilem suplicationem pro parte vestrum proborum, hominum, et universitatis dicti castri Calaris nobis factam, concedimus vobis universis, et singulis habitatoribus castri ipsius, et villarum, ac populorum quae sunt, vel fuerint in faldis, et appendicijs eius praesentibus, et futuris perpetuo, qnod quilibet vestrum possit construere, sivè construi facere in domibus, vel possessionibus, quas habetis inibi, vel habituri estis molendina de veteri, et de praesenti, quot, et quanta volueritis, ipsaque habeatis franca, et libera vos, et vestri perpetuo ab omni censu, tributo, laudimio, et fatica, et alia qualibet servitute: concedimus etiam vobis ac toti vestrae posteritati perpetuo, quod de sale salinarum nostrarum Calari, quod à stagnis abstractum fuerit capiatis, et capere possitis continuè, et quotidiè ad libitum vestrum franchè, et libere, absque ullius pretij solutione tantum quantum ad usum quotidianum vestrum, et domorum vestrarum inde necessarium habueritis, et non ultra, ita quod de dicto sale non capiatis plusquam ad usum proprium quotidianum, ut predicitur quantum opus habueritis, nec de ipso aliquid vendatis, vel detis, vel ad alias partes per terram, vel per mare mitatis, vel defferatis, aut defferri consentiatis, vel alias in hoc fraudem aliqualiter faciatis, statuentes, quod quicumque vestrum praesentium, et futororum, in praedictis fraudem comiserit poena sexaginta florinorum alfonsinorum minutorum Erario aplicandorum regio, quoties fraudem in hoc comiserit, absque ullo remedio per vicarium Calaris puniatur. Concedimus etiam vobis, et vestrae posteritati perpetuo, quod fiat domus competens pro carcere, sivè praesonia Calari in loco idoneo, et tuto nisi iam extet competens, et quod carcellarius, sivè custos ipsius carceris, sivè praesonie habeat, et accipiat à captis, sive carceratis illud salarium, quod habet carcerarius carceris, sivè praesonie Barchinone, quod pro carcellagio consuevit, et debet accipere, et non ultra. Demum concedimus vobis, et vestris, quod nunquam vos, vel aliquis vestrum compellere, vel compelli possitis ad deferendum vestra hospitia, sive domos pro hospitandis ibi domesticis, vel officialibus, aut familiaribus nostris, vel nostrorum successorum, nisi hoc de vestra processerit voluntate: caeterum quod in pactis praedictis inter gubernatorem praefectum, et universitatem de Bonayre inhitis, et promissis est expressè pactatum, quod in casu ubi Nos nollemus concedere, quod consiliarii, et universitas de Bonayre, qui juxta pacta illa se transferre debent, volumus ad dictum castrum Calari cum domiciliis, et rebus suis moraturi in eo immunitatibus, libertatibus, franquitatibus, et privilegijs eis promissis per dictum gubernatorem gauderent in castro Callaris, et eius appendiciis, et confinibus, imò id aliter per nos si contingeret ordinari, eo casu dicta universitas castri, et villae de Bonayre valeat, et uti possit in immunitatibus, libertatibus, franquitatibus, et privilegiis per nos Universitati castri et villae de Bonayre concessis, quemadmodum utebantur ante conventionem, et pacta praedicta inter dictum gubernatorem, et eos inita; ipsaeque immunitates, libertates, franquitates, et privilegia de Bonayre remaneant in suo valore, et robore, non obstantibus conventione, et pactione praedictis, et quae per nos, ut in presenti privilegio centinetur, fuerunt praedictae Universitati de Bonayre, atenta omnia sibi promissa per gubernatorem ipsum, et ulteriora concessa. Volumus, et statuimus, quod praedicta translatio fiat omninò, et quod dictus locus de Bonayre cum illis, qui post dictam translationem quam omnino fieri jubemus, ad dictum locum de Bonayre venerint populatum subsit semper castro Calaris, et sit de pertinentiis eius sicut sunt aliae villae, vel populi apenditiorum ipsius, et sub ipso castro Calaris, et tanquam vicus, et pars eius gaudeat ipse locus, et futuri habitatores sui perpetuo omnibus immunitatibus, et franquitatibus, et aliis indultis concessis eidem castro Calaris, et regatur per officiales Calaris sicut, et eo modo quo regitur castrum Calaris, volentes, et statuentes, quod quatenus praedictis supra indultis, et consessis castro Calaris, et universitati eius, et appendiciorum suorum, obviat, vel obviare possit privilegium de Bonayre, viribus careat, et effectu: cum sicut praedictus locus de Bonayre sit, et esse debeat, de appendicijs, et vicus, ac pars castri Calaris, et amodò per se franquitatibus in praedicto privilegio sibi concessis gaudere non debeat, sed eisdem, et majoribus franquitatibus castro Calaris consessis, exceptis mercatationibus per terram, et per mare, et aliis quae in castro Calaris, et eius portu tantum, et non alibi discarricari, defferri, fieri, et exerceri supra consessimus, et ordinavimus habitantes in Bonayre tamquam cives Calaris gaudebunt, ac si habitarent in ipso castro Calaris, quoniam per praesens privilegium, statuimus ipsum locum de Bonayre modo praedicto uniri totaliter castro Calaris supra dicto. Promissa igitur per Nos concessa, statuta, et ordinata, per praesens pro bono statu, et augmento dicti castri Calari bona fide servare promittimus, et facere inconcusse, ac inviolabilitèr observari, et ad maiorem cautelam, et securitatem vestri incolarum, et habitatorum castri, villarum, et populorum praedictorum praesentium, et futurorum juramus ad Santa Dei quatuor Evangelia manibus nostris corporaliter tacta, contra eam non venire, nec aliquid atentare, aut aliquem contravenire permitere aliqua ratione: mandantes gubernatori generali regni iam dicti, ac vicario, et baiulo Calaris, et de Bonayre, et administratoribus generalibus duānis, et portulanis, caeterisque officialibus nostris praesentibus, et futuris in insula Sardiniae, et alibi constitutis, et constituendis, quod praelibata privilegia, et consuetudines scriptas civitatis Barchinone, et alias franquitates, et immunitates, ac statuta per Nos vobis superius concessa, et indulta, firma semper habeant, et observent, et contra non veniant aliqua ratione: quicumque verò ausu temerario ductus, contra praescripta, vel aliqua de eisdem venire praesumpserit, iram, et indignationem nostram, et poenam mille aureorum nostro erario aplicandorum noluerit incurisse, damno illato primitus, et plenariè restituto. Ad sempiternam autem memoriam praedictorum, et robur perpetuae firmitatis praesenti duplicato privilegio nostro bullam nostram plumbeam iussimus apponendam. Datum Barchinone octavo kalendas septembris anno Domini millesimo tercentesimo vigesimo septimo. Visa per cancellarium.

S†ignum Iacobi Dei gratia Regis Aragonum, Valentiae, Sardiniae, et Corsicae, et Comitis Barchinone. Testes sunt Infans Petrus Domini Regis filius Hispaniarum et Impuriarum Comes. Gaston Oscen. Episcop. Domini Regis cancellarius. Guillelmus de Angulana. Otho de monte Catheno. Periconus Galcerandi de Pinossio.

S†ignum Francisci de Bastida praedicti Domini Regis scriptoris, qui de mandato ipsius haec scribi fecit et clausit, cum rasis, et emendatis in linea secunda ubi dicitur (non), et in linea X. ubi scribitur Domus.