Repertorio informatizzato delle fonti documentarie e letterarie della Sardegna

Repertorio informatizzato delle fonti documentarie e letterarie della Sardegna

Secolo XVI – XXXVII

Filippo II re di Castiglia e di Aragona ecc. approva con suo Diploma i capitoli di corte, e le domande votate nel Parlamento celebrato in Sardegna sotto la presidenza del Vicerè Don Michele di Moncada.

(1586. – 20 dicembre),
Dall’Archivio dell’antico Patrimonio Reale di Sardegna, Cod, Cart. fol. 207 e seg.

Nos Philippus Dei gratia Rex Castellae, Aragonum, utriusque Siciliae, Hierusalem, Hungariae, Dalmatiae, Croatiae, Legionis, Navarrae, Granatae, Toleti, Valentiae, Galitiae, Majoricarum, Hispalis, Sardiniae, Cordubae, Corsicae, Murtiae, Giennis, Algarbii, Algezirae, Gibraltaris, Insularum Canariae, nec non Insularum Indiarum, et Terrae firmae, Maris Oceani, Archidux Austriae, Dux Burgundiae, Brabantiae, et Mediolani, Comes Barchinonae, Flandriae, et Tirolis, Dominus Viscayae et Molinae, Dux Athenarum et Neopatriae, Comes Rossilionis et Ceritaniae, Marchio Oristani et Gociani. – Cum annis praeteritis, pro bono statu, et recta administratione justitiae statuissemus generale Parlamentum in nostro Sardiniae Regno celebrare, munus hoc Spectabili Don Michaeli de Moncada nostro Locumtenenti et Capitaneo generali fuit a Nobis demandatum; qui in vim Nostrae potestatis sibi concessae, vocatis, prout moris est, Regni praedicti incolis, Parlamentum ipsum indixit in nostra civitate et castro Calaris, ibidemque finivit, et consumavit: in quo, sum varia negotia Regni praefati ad universae illius Reipublicae utilitatem, et tranquillitatem tractarentur, (ut ex actis in processu ipsius Parlamenti ad Nos in authentica forma transmisso vidimus apparere), inter caetera per Stamentum Militare Regni praedicti fuerunt oblata coram dicto Nostro Locumtenenti Generali nonnullae supplicationes, et capitula, quae nobilis et dilectus Noster Don Angelus Cetrilla Sindicus praefati Stamenti Militaris ad Nos destinatus cum publico Sindicatus instrumento, de quo Nobis constitit in authentica forma coram Majestate Nostra, et in nostro Sacro Supremo Regio Consilio Aragonum, una cum responsionibus in calce cujuslibet supplicationis, et capituli per eumdem Locumtenentem Generalem, vice Nostra Regia, factis et adjectis; fueritique per eumdem Nobis humiliter supplicatum, ut supplicationes, et capitula eadem acceptare, concedere, confirmare, et indulgere de solita Nostra benignitate dignaremur; Nos, perspectis innata fidelitate, ac servitiis per incolas praedicti Regni Sardiniae Coronae Aragonum praestitis, et impensis, quaeque praestituros speramus, supplicationibus quidem, capitulis, ac decretationibus ipsis per Nos in dicto Nostro Sacro Supremo Regio Consilio visis, recognitis, et examinatis, tandem responderi mandavimus, prout in calce uniuscujusque supplicationis, et capituli appositum est, seu decretum. Quarum quidem petitionum, capitulorum, et decretationum series sequitur sub his verbis (1) …

Quae quidem capitula praeinserta, juxta responsiones et decretationes in eisdem appositas, laudantes et approbantes illa, et in eis contenta, et expressa, praenominato Stamento militari, tenore hujusmodi, de nostra certa scientia, deliberate, et consulto, dicti Nostri Sacro Supremo Regio Consilii deliberatione praeeunte, concedimus, consentimus, et liberaliter elargimur, Nostraeque hujusmodi concessionis consensu, et elargitionis munimine, seu praesidio roboramus, et validamus, auctoritatemque Nostram Regiam interponimus, pariter et decretum. Serenissimo propterea Philippo Principi Asturiarum, et Gerundae, Duci Calabriae, et Montis Albi, Filio primogenito Nostro charissimo, ac post felices, et longaevos dies nostros in omnibus regnis, et dominiis nostris. Deo propitio immediato haeredi, et legitimo successori intentum aperientes nostrum, sub paternae benedictionis obtentu dicimus; Spectabili vero, Nobilibus, Magnifici, et dilectis Consiliariis, Locumtenenti et Capitaneo generali Nostro in dicto Sardiniae Regno etc., Advocato, et Procuratori Fiscalibus, Gubernatoribus quoque et Reformatoribus in Capitibus Calaris, Gallurae, et Logudorii, Magistro Rationali etc. etc., caeterisque aliis Officialibus, et subditis Nostris in dicto Regno Sardiniae constitutis, et constituendis, praecipimus, et jubemus, ad incursum Nostrae Regiae indignationis, et irae, poenaeque florenorum auri decem mille Nostris Regiis inferendorum aerariis, quod capitula praeinserta, et unumquodque eorum, jnxta decretationum, et responsionum in fine ipsorum positarum seriem et tenorem, teneant firmiter, et observent, tenerique, et inviolabiliter observari, per quos decet, faciant; cauti secus agere, fierique permittere ratione aliqua, sive causa, si dictus Serenissimus Princeps nobis morem genere, caeteri vero Officiales, et subditi Nostri, praeter irae, et indignationis Nostrae incursum, poenam praeappositam cupiunt evitare. In cujus rei testimonium praesentem fieri, et in processu dicti Parlamenti inseri, sigilloque Nostro Regio majori pendente communiri jussimus. Datum in oppido nostro Madriti, die vigesimo mensis Decembris, anno a Nativitate Domini M. D. LXXXVI, Regnorum autem nostrorum, videlicet citerioris Siciliae, et Hierusalem Trigesimo tertio, Castellaeque, Aragonum, ulterioris Siciliae, et aliorum trigesimo primo, Portugaliae tamen septimo.

Yo el Rey.

Vid. Frigola Vicecancellari                                       Vid. Sapena Regenti

Vid. Comes Generali Thesaurarius                          Vid. Terça Regenti

Vid. Grot pro Conservatori Generali
In Sardiniae XVII, fol. 19.

Dominus Rex mandavit mihi Michaeli Gort etc. Vis. per Vicecancellari etc. etc.

(1) I capitoli inseriti in questo Diploma Reale sono cinquantanove in tutto. Trentuno furono votati dal solo Stamento Militare, ma il Re ne approvò solo ventisei; e ventotto dai tre Stamenti uniti (Ecclesiastico, Militare, e Reale); ma il Re ne approvò soli ventidue.