Diploma del Re Don Filippo IV a favore del Marchese di Bayona o Vayona, Vicerè di Sardegna, dal quale risulta il modo con cui i Sovrani di Spagna delegavano i loro poteri reali per la convocazione del Parlamento Sardo, laddove essi stessi fossero impediti a convocarlo e presiederlo personalmente.

(1630. – 17 giugno)

Dal Dexart, Capit. Curiarum Regni Sardiniae.

In Dei Nomine pateat, quod Philippus Dei gratia, Rex Castellae, Aragonum, Legionis, utriusque Siciliae, Hierusalem, Portugalliae, Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Navarrae, Granatae, Toleti, Valentiae, Galitiae, Maioricarum, Hispalis, Sardiniae, Cordubae, Corsicae, Murtiae, Giennis, Algarbij, Algezirae, Gibraltaris, Insularum Canariae, Maris Oceani, Archidux Austriae, Dux Burgundiae, Bravantiae, Mediolani, Athenarum, et Neopatriae, Comes Auspurgi, Flandriae, Tirolis, Barchinonae, Rossilionis, et Cerritaniae, Marchio Oristani, et Comes Goceani, Cum pro rebus statum nostrum, iustitiae cultum, publicumque bonum, et augmentum praedicti nostri Sardiniae Regni concernentibus tractandis et finiendis opporteat, immo maximè necessarium sit, populos ipsius convocare, et Parlamentum generale per Capitula et actus Curiae et privilegia dicti Regni statuum indicere et celebrare, quibus peragendis (aliis arduis horum Regnorum nostrorum Castellae impediti negotiis) personaliter adesse non valemus sedulo cogitantes de persona aliqua, in cuius fide animus noster digne requiescere possit, et cuius prudentiam, et intelligentiam ita approbatas haberemus, ut quae in eo necessaria forent reperiri possent, te Illustrem Don Hieronymum Pimentel Marchionem de Vayona cubicularium nostrum, et Belli consiliarium, qui munus nostri Locumtenentis et Capitanei generalis in praefato Sardiniae Regno, summo cum populorum, et subditorum nostrorum omnium applausu administras, quique optimo statui, et defensioni illius vigili studio providere studuisti, merito duximus eligendum, prout tenore praesentis de nostra certa scientia, Regiaque authoritate deliberate et consulto motu nostro proprio, nostraque suprema Regia potestate, te praedictum Marchionem Bayionae Locumtenentem et Capitaneum generalem ex latere nostro dextero sumptum personam nostram repraesentantem in dicto Sardiniae Regno et cunctis illius partibus ad infrascripta peragenda specialiter et expresse facimus, constituimus; creamus et solemniter ordinamus, atque; praeficimus, ita quod tu ex ipso nostro latere dextero sumptus, et alter Nos, personamque nostram repraesentans, possis et valeas in eodem Sardiniae Regno, Parlamentum praedictum, incolis illius literatorie (ut moris est) in Civitatae, villa seu loco, per Capitula, ordinationes, seu privilegia dicti Regni permissis, indicere et convocare, huiusmodi convocationis causam detegere, proponere, explicare, idemque Parlamentum prorogare, et continuare, et de loco in locum mutare, concludere et finirem absolvere, licentiare, seu dimittere, in ipsoque Parlamento quaecumque gravamina audire, eaque discutere, et discuti facere, ac eis debitae provisionis suffragium impartiri, provisiones etiam cum consensu Brachiorum ipsius Parlamenti, seu aliquorum ex eis, aut sine ipsis facere, et providere, factasque revocare et habilitare, mutare seu corrigere Capitula, et Ordinationes, cum consensu et interventione eorumdem Brachiorum, seu majoris partis illorum, modo solito edere et pubblicare, seu edi et pubblicari facere, et mandare subventiones, dona, collectas, munera, seu subsidia, mutua et servitia quaevis ab ipso Parlamento, seu convocatis in eodem, et a quibuscumque universitatibus et particularibus dicti Regni pro nobis et nomine nostro petere, obtinere, procurare et habere, et vice nostra acceptare, et promissa nobis solvi facere, et curare, promissaque per vos pro nobis et nomine nostro facere, et omnino adimplere, et pro praemissis et eorum singulis pecunias, bona, et iura nostra Regia quaecumque nobis pertinentia, et pertinentes, quaeque pertinebunt in futurum pro nobis, et nomine nostro, ac Curiae nostrae specialiter, et expresse obligare et hipotechare, eaque, et eorum singula Nos inviolabiliter observaturos in animam nostram iureiurando promittere, cum clausulis et cauthelis et aliis securitatibus solitis, necessariis, et opportunis, et generaliter omnia alia, et singula facere et exercere, quaecumque ad praedicta et eorum singula necessaria fuerint et opportuna, quaeque Nos facere possemus, si in praedicto Regno Sardiniae personaliter adessemus, etiam si talia forent, quae de iure, vel de facto Majestatis nostrae praesentiam exigerent, seu requirerent, et sine quibus praemissa, vel eorum aliqua, ad debitum effectum deduci nequirent, quamvis maiora, vel graviora fuerint superius expressatis, et quae de jure, vel de facto, aut alias mandatum exigerent magis speciale, quam praesentibus est expressum. Nos enim in praemissis, et circa ea, et super dependentibus et emergentibus ab eisdem, eisdem, ac eis adherentibus, annexis et connexis, quovis modo omnimodam potestatem, authoritatem, et facultatem nostram tibi dicto Marchioni de Bayona concedimus, et plenarie elargimur, cum libera et generali administratione, et plenissima facultate, promittentes tibi, Secretarioque nostro, et Notario infrascripto, tamquam publicae, et authenticae personae, pro te, et aliis, quorum intersit, recipienti et legitime stipulanti, nos ratum, et firmum semper habituros totum id quidquid, et quantum, per te nomine nostro, et pro nobis in praemissis, et circa ea procuratum, et actum fuerit, sive gestum et umquam revocaturos, sub bonorum, et iurium nostrorum, ubique; habitorum, et habendorum omnium hipoteca, et obligatione. Datum et actum est hoc in opido nostro Madriti, die decima septima mensis junnii, anno a Nativitate Domini millesimo sexcentesimo trigesimo, Regnorumque nostrorum decimo.

Si†gnum Philippi Dei gratia Regis Castellae, Aragonum, Legionis, utriusque Siciliae, Hierusalem, Portugallis, Hungariae, Dalmatiae, Croaciae, Navarrae, Granatae, Toleti, Valentiae, Galiciae, Maioricarum, Hispalis, nec non Indiarum Orientalium, et occidentalium Insularum, ac terrae firmae Maris Oceani, Archiducis Austriae, Ducis Burgundiae, Bravantiae, Mediolani, Athenarum et Noopatriae Comitis Auspurgii, Flandriae, Tirolis, Barchinonae, Rossilionis et Ceritaniae, Marchionis Oristani, et Comitis Goceani, qui praedicta concedimus, et firmamus, eisdemque nostrum Regium Commune Sigillum pendens iussimus apponendum.

YO EL REY

Testes qui praescrissis adfuerunt, sunt Illustres Don Gaspar de Guzman Dux de Sánlucar maior, Comes de Olivares, à Consilijs status, et Belli, Magnus Iudiarum Cancellarius, Don Ramirus Philippus de Guzman, Dux de Medina de las Torres, Marchio de Liche, Joannes Perez de Velasco, Castellae Comes, Nobilis Don Didacus Mendoça de Haro, Marchio del Carpio, et Don Federicus, Antonius Henriquez de Guzman Comes de Alva de Lista, Omnes Cubicularij suae Majestatis.

V. Episcopus Praeses.
V. Nieto de Villegas pro Thesaurarius generalis.
V. Don Francisco de Castelvi Regens.
V. Don Francisco Leo Regens.
V. Don Francisco de Vico Regens.
V. Don Salvator Fontanet Regens.
V. Bar. Navarro de Arroyta Regens.
V. Bayetola Cavanillas Regens.
V. Lud de Villa nueva pro Conservatore generali.
In Sardiniae XII. fol. CCXXII.

Si†gnum Joannis Laurentii de Villanueva S. C. et Regia Maestatis praefatae, Consiliarii et Secretarii, eiusque autoritate per universam terram, ac dictionem suam publici Notarii, qui praedictis, una cum praenominatis testibus interfuit, eaque de eiusdem Regiae Maiestatis mandato scribi fecit, et clausit, cum rasu et emendato, ubi legitur Fernandez.

Dominus Rex mandavit mihi Johanni Laurentio de Villanueva, in cuius posse sua Majestas concessit et firmavit, visa per Episcopum Presidem, Nieto pro generali Thesaurario, Fontanet, Castelvi, Navarrae, Leon, Vico, et Cavanillas Regentes Cancellariam, et me pro Conservatore generali.